Kim vàng
Barleria lupulina Lindl.
Barleria lupulina Lindl.
Tổng quan
Tên khác: Gai kim bóng, Trâm vàng, Hoa chuông vàng.
Tên khoa học: Barleria lupulina Lindl.
Họ: Ô rô (Acanthaceae)
Mô tả
Cây nhỏ mọc đứng, nhánh vuông, không lông lá.
Lá nguyên không lông, lá kèm biến thành gai thẳng nhọn.
Cụm hoa bông ở ngọn, các lá bắc kết hợp cao 2cm. Cánh hoa mềm, màu vàng nhạt. Mỗi bông thường có 18-20 hoa nhưng thường không nở hoa một lúc. Mỗi ngày chỉ nở hai hoa. Sau 7 ngày mới nở hết một bông hoa.
Quả nang có hạt dẹt, hạt được bao bọc bởi một vỏ cứng. Khi quả chín khô, nổ tách bắn hạt ra xa.
Phân bố
Cây kim vàng mọc hoang dại ở các tỉnh phía Nam nước ta, được nhiều nhà trồng làm cảnh hoặc trong chậu, hoặc thành hàng rào vì có gai nhọn, có người tỉa cây thành hình cầu. có nhiều hoa đẹp hơn. Gần đây nhiều người đã trồng để lấy lá dùng chữa rắn độc cắn. Thường chỉ thu hoạch lấy lá tươi dùng ngay.
Còn mọc hoang và được trồng ở Ấn Độ, Indonesia…
Bộ phận dùng
Chủ yếu dùng lá (Folium Caulis Barleriae); thường dùng tươi, thu hái quanh năm.
Thành phần hoá học
Iridoid glycosid (saletpangponosid A-D, barlein, 8-O-acetylmussaenosid..), ngoài ra còn có flavonoid.
Công dụng
Theo kinh nghiệm dân gian, lá và đọt non cây Kim vàng chữa rắn cắn, sâu bọ đốt, rết cắn (giã đọt non hay giã cả lá lẫn cành; vắt lấy nước uống, đắp bã vào vết cắn); chữa hen suyễn, ho, viêm họng, đau nhức răng, tê bại, nhức mỏi, bong gân, đòn ngã tổn thương, sưng đau hoặc chảy máu, thổ huyết, băng huyết…